Was er een Hoom geweest zonder Alliander?
“Misschien. De grote verdienste van Alliander is geweest dat ze al vroeg inzagen dat er grote hoeveelheden woningen verduurzaamd moesten worden en dat de markt dat niet zou oppakken. Ze hebben dat naar zich toegetrokken, wat hartstikke nodig was, en een concept ontwikkeld waarin je de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van bewoners overneemt, en via een lokale energiecoöperatie een vertrouwensrelatie opbouwt. Daarmee neem je een belangrijke belemmering weg. Het maakte ook dat lokale coöperaties durfden mee te doen. In Apeldoorn waren we vooral bezig met zonnepanelen. Voor woningverduurzaming heb je meer kennis nodig, dat vonden we tricky. Maar met een maatschappelijke organisatie achter ons durfden we onze ambitie waar te maken.
Waarom hebben de coöperaties toch afscheid van Alliander genomen?
Het voortraject met Alliander heeft voor ons de weg vrijgemaakt om echt aan de slag te gaan met verduurzaming, en was daarmee heel waardevol. Maar uiteindelijk dachten we dat wij het zelf als coöperaties toch beter konden. Alliander moest als grote organisatie allerlei eisen inbouwen. We moesten bijvoorbeeld bij elke aanvraag eerst 3 offertes afwachten. Heel begrijpelijk, maar dat maakt het proces stroperig. Tegen de tijd dat dat was geregeld, was de bewoner alweer uit beeld.
Wat is de succesfactor van Hoom?
In 2017 is Hoom losgekoppeld van Alliander en moesten we op eigen benen staan, zij het met een bruidsschat. Ik vond dat losmakingsproces mooi, omdat er een beroep werd gedaan op dé grote kracht van de lokale coöperaties: de band die we met onze bewoners hebben. Als je van de korte klap bent, lukt het heus ook wel om mensen in beweging te krijgen. Maar dan blijft het bij één specifieke actie en houdt het daarna op. Woningverduurzaming is ingewikkeld en duurt lang; dat moet je zien vol te houden en dat lukt alleen vanuit een lokale binding. De professionele energiecoach-opleiding van Hoom is cruciaal geweest, de energiecoach vormt de basis voor de rest van de aanpak. Dat moet goed geregeld zijn.
Hoe verhouden Hoom en de lokale coöperaties zich tot elkaar?
Ik geloof erg in een centrale organisatie die levert wat lokaal moeilijk te regelen is, maar lokaal wel nodig is. De keus om als lokale coöperaties de opleidingen uit te besteden aan Hoom, is een logische. Hoom is een dienstencentrum geworden, dat niet meer tussen de bewoners en de lokale coöperatie in staat. De energiecoach is niet van Hoom, maar van je eigen coöperatie. Hiermee komt de lokale coöperatie op de voorgrond en dat is precies hoe het zou moeten zijn.
Wat zijn jullie plannen in Apeldoorn?
Met Econobis als klantvolgsysteem valt nog een wereld te winnen. Het zou mooi zijn als nog veel meer lokale coöperaties daarmee gaan werken om hun bewoners te ondersteunen. In Apeldoorn hebben we dat inmiddels behoorlijk goed staan. Ons doel is om in 2021 500 coachgesprekken te voeren. Verder hebben we zelf het concept van de Energieconciërge ontwikkeld, een klusjesman die een gesprek over energiegebruik voert en meteen kleine maatregelen uitvoert. Deze periode voeren we 4000 energieconciërge gesprekken uit.
Hoe kijk je terug op de afgelopen 5 jaar?
In de afgelopen jaren zijn er meer dan 10.000 Hoom-dossiers ingevuld. Circa 125 coöperaties werken al met Econobis. Er staat een heel professioneel opleidingsgebouw, waarmee het energiecoachgesprek de start is geworden van elke bewonersreis. Een fantastisch mooi resultaat. Dit is precies zoals we het coöperatieve idee voor ons zien: lokaal uitvoeren en ontwikkelen en centraal ondersteunen en beschikbaar stellen.“